Knjaževac 08/08/2022
U Naučnoj oblasti rodne studije uvedena je terminološka razlika u znčenju pol i rod, koje ima dalekosežne teorijske I metodološke posledice u istraživanjima. Pol se kao biološka i unapred zadata razlika izmedju muškarca i žene, odnosi na činjenicu da je neko rodjen kao muška ili ženska osoba, dok se rod se kao sociološka kategorija odnosi na činjenicu da muškarci i žene u svojim kulturama i društvima odrastaju shodno obrascima društva koji su podložni promenama. Sagledavanjem pola I roda kao različitosti, nameću se ograničenja u vidu polnih I rodnih uloga koje uključuju odredjene modele ponašanja, istraživanja I postojanja.
Rodna ravnopravnost u romskij zajednici:
Položaj romskih žena u romskoj zajenici pre svega određuje jaka patrijarhalna tradicija koja još od njihovog najranijag detinjstva negativno utiče na život žene. Zbog slepog vodjenje tradicijom i običajima, dolazi do posledica koje se kasnije kroz život ne mogu lako prevazići – rana udaja romskih devojčica, ispisivanje iz škole, prerano radjanje dece, nemogućnost zapošljenja…
Romska tradicija, patrijarhalno vaspitanje i običaji, igraju veoma važnu ulogu u životu žena u romskoj zajednici. Vodjeni brojnim istraživanjima,stručnjaci dolaze do zaključka da je ženama u romskoj zajednici nametnuta odredjena uloga još od detinjstva i od njih se zahteva da ispune očekivanja kako prodice tako i sredine u kojoj žive.
Kao najizraženija nejednakost izmedju muškaraca i žena u romskoj zajednici izdvaja se takozvani “kult devičanstva”, koji se u njihovoj zajednici tradicionalno poštuje. “Kult devičanstva” podrazumeva to da se od romkinja očekuje da pre braka moraju očuvati svoju nevinost koju u braku moraju dokazati, dok se od muškaraca ne očekuju slične “žrtve”. Kada je u pitanju obrazovanje devojčica dolazi se do problema da roditelji najčešće ne školuju žensku decu, ili ih prerano ispisuju iz škole, i to sve vodeći se činjenicom da oni nemaju koristi od njihovog učenja jer će one na kraju otići u tudju kuću.
Život Romkinja se često sagledava kao dvostruko gori od života muškarca u zajednici, one su većini slučajeva potpuno zavisne od svojih muževa, bilo da je u pitanju njihov ekonomski položaj ili položaju u porodici. One se u porodici stavljaju na najniže mesto, smatra se da tek kad postanu svekrve imaju odredjenu “moć”. Kada devojka prvi put kao snaha udje u porodicu ona se smatra za radnu snagu koja služi porodicu i vaspitava decu, od nje se očekuje da ćuti i prihvata sve.
Romska tradicija ne stavlja muškarce i žene u isti položaj i njihov težak život proizilazi najčešće iz slepog poštovanja tradicije i običaja. Od najranijeg doba oni oblikuju njihov život na koji one nemaju mnogo uticaja. I ako je i u romskoj zajednici tokom godina promenjeno mnogo toga, težak život žena još uvek stoji kao najizraženiji problem koji se teško rešava a koji iziskuje veliko poboljšanje.
