Knjaževac 10/08/2022
Za položaj i život Roma u Srbiji često se vezuje nizak nivo obrazovanja, visoka stopa nezaposlenosti, život u teškim uslovima stanovanja, što za sobom povlači povećanu diskriminaciju, siromaštvo i marginalizaciju, uprkos tome što su oni najbrojnija manjinska zajednica u Evropi.
Problemi sa kojima se romska zajednica najčešće suočava proizilaze iz svakodnevne diskriminacije, a jedan od najznačajnijih problema predstavlja težak ekonomski položaj i život u neformalnim naseljima koji otežava pristup drugim ekonomskim i socijalnim pravima, kao što su obrazovanje, zaposlenje, zdravstvena zaštita…
Romsku zajednicu prati generacijsko siriomaštvo koje u odredjenom procentu proizilazi iz stereotipa I predrasuda društva I onemogućava normalno funkcionisanje Roma u društvu (zapošljavanje, društveni život, obrazovanje…)
Da je ekonomki položaj Roma u vrlo lošem položaju ogleda se u tome da :veliki broj pripadnika romske zajednice – 95 %, nema stalno zaposlenje, 90% predstavlja korisnike materijalnog obezbeđenja, Romi koji žive u mahalama, obično nemaju osnovne životne uslove (struju, vodu, kanalizaciju…). Evidentirano da je od oko 750 romskih naselja u Srbiji, 160 nehigijensko,a da oko 20 % njih nema vode, 40 % kanalizaciju a 10 % nema struje.
Romi su sistematski isključeni sa tržišta rada, na šta najčešće utiče nedostatak obrazovanja ali I etnička diskriminacija. Za mnoge rome, jedina dostupna radna mesta su ona koja su fizički zahtevna, opasna i najčešće loše plaćena. U romskim porodicama prihodi najčešće dolaze sa jedne strane, što dovodi do to toga da je često zaposlen samo jedan ili dva člana porodice, dok žene u najčešćim slučajevima nemaju pravo rada, već je njima dodeljena uloga “žene za kuću”. Krug koji za Romkinju počinje odustajanjem od obrazovanja, nastavlja se nemogućnošću zapošljavanja, ranom udajom i materinstvom, što dovodi do ekonomske zavisnosti od supruga. Tako žene iz višestruko marginalizovanih grupa čine ekonomski najslabiji i društveno najnemoćniji sloj.
Zajedničke poteškoće sa kojima se romska zajednica suočava jesu ograničen pristup kvalitetnom obrazovanju i poteškoće u integraciji na tržište rada, što dovodi do daljnjeg siromaštva i socijalne isključenosti, nedostatka kvalitetne zdravstvene zaštite i loših životnih uslova.
Ovakav težak položaj zajednice koja se, najčešće, sa velikim bojem dece suočava sa teškim ekonomskim usloivma dovodi do otežanog života i velikog broja problema koji ne mogu biti zanemareni i koji se teško rešavaju. Kao najefikasniji način za poboljšanje položaja Roma, ističe se odlučna otpornost diskriminaciji I rasizmu, kao I ostvarivanje njihovih osnovnih prava – očuvanja svoj identiteta.
